Jak działa turbo?
Obroty sprężarki, a tym samym i jej stopień sprężania zależą od ilości gazów napędzających turbinę, która przy małym zapotrzebowaniu na moc jest mała. Dlatego gdy gwałtownie wzrasta zapotrzebowanie na moc silnika (zmiana biegu, wciśnięcie gazu w celu przyspieszenia) pomimo dostarczenia dodatkowego paliwa, przez moment, aż sprężarka zostanie rozpędzona sprężanie sprężarki jest małe, przez co silnik przez moment ma małą moc. Dodatkowo w tym czasie z powodu mniejszej ilości dostarczonego powietrza do cylindrów, układ dostarczający paliwo nie może dostarczyć go tyle co przy statycznym obciążeniu silnika. Efekt mniejszej mocy silnika przy gwałtownym wzroście zapotrzebowania na moc nazywany jest turbodziurą. Usprawnienia konstrukcyjne sprawiają, że dzisiejsze turbosprężarki mają mniejszy moment bezwładności wirnika, a dawkowanie paliwa jest dokładniejsze, przez co efekt turbodziury jest mniejszy.
W celu ograniczenia tego zjawiska stosuje się też sterowanie wydajnością turbosprężarki. Możliwe są tu dwa sposoby ? sterowanie ilością spalin przepływających poprzez turbinę lub sterowanie geometrią przepływu.
W pierwszym rozwiązaniu stosuje się zawór obejściowy, który jest sterowany poprzez ciśnienie doładowywania ? gdy ciśnienie wytwarzane przez sprężarkę przekracza ustaloną przez konstruktora silnika wartość, zawór otwiera się i przepuszcza część spalin poza wirnikiem turbiny.
Drugim rozwiązaniem jest umieszczenie łopatek sterujących kątem pod jakim spaliny trafiają na łopatki wirnika. Przy małych prędkościach obrotowych silnika, spaliny uderzają w wirnik pod kątem zbliżonym do prostego i jednocześnie łopatki sterujące wytwarzają rodzaj dyszy przyspieszających przepływ spalin. Ograniczenie ciśnienia doładowania polega na kierowaniu strumienia spalin pod coraz ostrzejszym kątem względem łopatek turbiny przy jednoczesnym poszerzeniu kanału przepływu co powoduje ograniczenie prędkości spalin. Konstrukcyjnie rozwiązuje się to w ten sposób, że wirnik turbiny otacza rodzaj żaluzji kierujących przepływem spalin.
Pierwotnie ciśnienie doładowywania było sterowane czysto mechanicznie, we współczesnych silnikach samochodowych ciśnieniem steruje sterownik silnika, wykorzystując sygnały z czujników ciśnienia i ilości zassanego powietrza. Elementami wykonawczymi sterującymi zaworami lub żaluzjami są siłowniki pneumatyczne (wykorzystujące podciśnienie) sterowane elektrozaworami lub silniki krokowe ? tak jak w silniku 1,2 TSI grupy VW
W sprężarce rośnie temperatura powietrza w wyniku:
wzrostu ciśnienia (zgodnie z równaniem adiabaty),
przepływu ciepła przez elementy konstrukcyjne od gorących spalin do chłodniejszego powietrza.
Jest to zjawisko niekorzystne, gdyż obniża efekt działania turbosprężarki, oraz zwiększa temperaturę w momencie spalania. Zwiększenie temperatury wpływa niekorzystnie na elementy silnika, obniża sprawność silnika jak i zwiększa wydzielanie tlenków azotu. Aby obniżyć temperaturę sprężonego powietrza stosowany jest wymiennik ciepła zwany intercoolerem lub chłodnicą międzystopniową powietrza.
Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Turbospr%C4%99%C5%BCarka
Jak naprawić turbo?
Co może się zepsuć w turbosprężarce? Jest kilka rzeczy, które w tym urządzeniu mogą się poddać po dziesiątkach tysięcy kilometrów eksploatacji.
Jeśli wał sprężarki jest osadzony na tak zwanych łożyskach ślizgowych czyli panewkach smarowanych olejem to właśnie te panewki mogą ulegać zużyciu a nawet zatarciu. Często zdarza się to w turbinach źle eksploatowanych - czyli jeśli się zbyt ostro jeździ na zimnym silniku i nie pozwala się schłodzić turbinie po jeździe.
W przypadku zatarcia turbiny konieczna jest zarówno wymiana panewek jak i szlifowanie wału turbiny. Najtrudniejszą kwestią jest odpowiednie wyważenie całości wirnika po wykonanej naprawie. Dlatego niezbędne jest posiadanie odpowiednich maszyn. Właśnie takie maszyny do regeneracji i wyważania turbin mają w Regmocie w Mielcu. Wystarczy do nich wysłać zepsutą turbinę kurierem i wróci jak nowa.
Regeneracja turbo
Co zrobić kiedy turbosprężarka w naszym samochodzie zacznie się psuć? Są dwa rozwiązania.
Pierwszym rozwiązaniem, niestety droższym jest zakup nowej turbiny. Jest to może nieco szybsze bo gotową turbinę można dostać niemal od ręki aczkolwiek w przypadku rzadszych modeli samochodów może to wcale nie być takie oczywiste bo może zajść konieczność sprowadzenia nowych części.
Drugim rozwiązaniem jest naprawa zepsutej sprężarki. Jak to można zrobić szybko i sprawnie? Jeśli w naszym mieście jest firma specjalizująca się w regeneracji turbosprężarek to można po prostu tam pojechać i oddać sprężarkę. Natomiast jeśli nie ma takiej możliwości to można po prostu wysłać turbinę do firmy Regmot z Mielca i odebrać od kuriera cześć po profesjonalnej regeneracji. A wysyłka jest nawet gratis w cenie całej usługi. Tak więc również bez problemu.
Silnik turbodoładowany
Kiedyś miałem okazję przejechać się Subaru Imprezą STI z dwu litrowym turbodoładowanym silnikiem w układzie boxer. Wrażenia z jazdy taką "rajdówką" są niezapomniane a oprócz tego jaką dynamikę oferuje silnik generujący 300 koni mechanicznych ogromną frajdą jest dźwięk turbiny wkręcającej się na obroty z charakterystycznym świstem a następnie "psssst" zaworu upustowego przy zmianie biegów. Chyba każdy facet chciałby mieć taką "zabawkę".
Oczywiście wiele współczesnych samochodów posiada turbinę. Większość silników diesla montowanych w osobówkach to jednostki turbodoładowane. Dzięki takiemu rozwiązaniu można poprawić nie tylko osiągi "ropniaka" ale i zmniejszyć spalanie. Co ciekawe ostatnio również w silnikach benzynowych jest trend do montowania turbin w małych jednostkach - jak choćby "EcoBoost" z Forda.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz